Isvec Parlamentosunda 11 Haziran 2008 tarihinde, Isvec devletini
Osmanli Türkiye'sinde gerceklesen 1915 soykirimini tanimaya cagiran 4
önergenin oylamasi nedeniyle. Parlamento Disisleri komisyonu
"arastirmacilarin görüsbirligi icinde olmamasi", "daha fazla
arastirmanin yapilmasi ihtiyaci" gibi nedenlere dayanarak" bu
önergelerin reddedilmesini tavsiye etti.
Ermeni, Asuri ve PontusluRumlara karşı 1915te işlenensoykırımın üzerinden 93 yıl geçmesine rağmen, sorun günümüzde halen yaşanan inkardan dolayı önem ve güncelliğini korumaktadır. Dönemin uluslararasımedyası ve diplomatları tarafından kökten yok etme olarak tanımlanansoykırım, Birinci Dünya Savaşının gölgesinde gerçekleşse de,tüm dünya kamuoyunun gözleri önünde hayata geçirildi. Osmanlıİmparatorluğunun 1918 teki savaş yenilgisinden,Mustafa Kemalin liderliğindeki Türk ulusalcı hareketininiktidarı ele geçirmesine kadar uzanan kısa dönemde, Ermeni Soykırımı açık bir şekilde tartışıldı. Soykırımda sorumluluğu olan bazı askeri ve siyasi liderler savaş suçu ya da insanlığakarşı suç islemekten dolayı mahkemelerde yargılandı. Birçoğu suçlu bulunup, ölüm ve hapis cezalarına çarptırıldı. Bu mahkemelerde, Osmanlı İmparatorluğunda azınlıklara karşı yapılan zulüm hakkında korkunç ayrıntılar gün ışığına çıkarıldı. Türkiye, kısa bir dönem Almanyanın II. Dünya savaşı ardından yaşadığı sürece benzer bir dönemden geçti.
Ancak bu süreç uzun sürmedi. İmparatorluğun dağılması ve Türk ulusalcı hareketin iktidara gelmesiyle mahkemeler durduruldu ve insanlığakarşısuç islemekten yargılanansanıkların çoğunluğu serbest bırakıldı. Katliamlardan kurtulup geride kalan Hıristiyanların Ermeni, Asuri ve Rumlar- hemen hemen tümü, binlerce yıl yaşadıkları topraklardan sürüldü. Bu döneme ait mahkeme tutanakları ve delil niteliğindekitemel dayanakların büyük bir kısmı yok edildi. Ve Türkiye, Anadolu ve Doğuda Ermeni ana yurdunda, Ermeni varoluşuna ait bütün izleri silme gibi bir sürece girdi.
93 yıl sonra, bir dönemler unutulmuş soykırım olarak tanimlanan1915 soykırımı unutulmuşolmanın da ötesinde, günümüzde akademik ve politikçevrelerinartan bir şekilde dikkatini çekiyor. 1915 soykırımı, 20. yüzyılda uygulanan soykırımların prototipi olarak ele alınmaktadır. Aynışekilde, tarihin tanıkolduğu en başarılısoykırım ve etnik temizlik kampanyalarından biri olarak gösterilmektedir.
Ermenilere uygulanan baskılardan Asuriler, Pontuslu Rumlar ve Yezidiler de büyük zarar gördüler. Hatta Kürtler de genişçaplı sosyal mühendislik uygulamalarıylatoplu göçe maruz bırakıldılar. Tüm bunların sonucunda Türkiye, Ermenisiz bir Ermenistanı miras aldı. Soykırımdan sorumlu olanlarıncezalandırılacağı sözü ve vaatlerine rağmen, Türkiye kendini suçlu olmaktan kurtardı.
Türkiye bugün aktif bir inkar kampanyası yürütmektedir. İsveç dahil, dünya kamuoyunun pasif duruşu ve suskunluğu, bu inkar kampanyasını sadece daha çok körüklemektedir. Daha fazla araştırma gerektiği ya daaraştırmacıların bu konuda hemfikir olmadığına dair söylemlerin gerçekle bir ilişkisibulunmamaktadır. Avrupanın herhangi büyük bir ülkesine ait arşivlerde, 1915te uygulanan soykırım kampanyasına dair tereddütte yer bırakmayacakbelgeler bulunmaktadır. İnkarcı argümanların tümü siyasi gerekçelere dayanmakta olup tarihi gerçeklikle bir ilgisi bulunmamaktadır. Bu argümanlar, Yahudi Soykırımını inkar eden Robert Faurisson, David Irving, Willis Carto ve Ernst Zündelin ortaya koyduklarından daha inandırıcıdeğildirler.
Jenositkavramının 1940lıyıllardaki mimarı ve akabinde BirleşmişMilletlerinSoykırım suçunun cezalandırılması ve önlenmesine dair konvansiyonununyaratıcısı, Raphael Lemkin de Ermeni faciası ve uluslararasıişbirliğininsoykırımları önlemedeki başarısızlığınınfarkındaydı. Sonrasındayapılan bir araştırma, Lemkinin, soykırımailişkinzamanında müdahalede bulunacak uluslararası bir organınyoksunluğuna dair ne denli endişeduyduğunu göstermektedir. Lemkin, aynişekilde 1930lu yıllarda Irakta Hıristiyan Asurilerin karşılaştığıbaskı ve katliamlara karşı da oldukça öfkelidir. Uppsala (İsveç)üniversitesindeki yeni bir araştırma, İsveçDışişleribakanlığı ve hükümetinin konsolos, Per Gustaf August Cosswa Anckarsvärd ve askeri ateşe, Einar af Wirsénin raporları sayesinde Osmanlıİmparatorluğundayaşanansoykırımdan ne denli haberdar olduğunu göstermektedir.
Günümüzde İsveç, uluslararası camiada insan haklarısavunuculuğu ile tanınmaktadır. Bu itibara denk bir duruşu göstermek, İsveç hükümeti ve parlamentosunun yükümlülüğüaltındadır. Bu nedenle İsveç resmi kurumları, yanılsama ve gerekçelerkaranlığında sendeleyen bir politikadan ziyade, Türkiyeye kendi tarihiyle ciddi bir şekilde yüzleşmesi ve soykırımıtanımasıdoğrultusunda yardim etmelidir.
Günümüzde, Ermeni, Asuri ve Pontuslu Rumlara karşıyapılansoykırıma dair bilgi oldukçageniş kapsamlı ve derinliklidir. Hiçbir ciddi politikacı, işlenen insanlıksuçunutanımamayıbu konuda yetersiz araştırma vargerekçesinedayandıramaz. Niceliksel ve niteliksel araştırmalara dayanan bir realiteyitanımayı reddetme inkar ile eşsayılmaktadır. Aynışekilde kronolojik bir bakışaçısıyla, 1915 soykırımıBirleşmiş Milletlerin Soykırım Konvansiyonununortaya çıkısındanönceolmuştur, bu nedenle soykırımdeğildir şeklinde bir düşünceyeyaslanmanın da hiçbirdayanağıbulunmamaktadır. Böylesi bir muhakeme tutarsızdır ve sonuç olarak, Yahudi soykırımı da SoykırımKonvansiyonuyürürlüğe girmeden önce olmuştur. Bu nedenle soykırımdeğildir gibi bir yaklaşıma yol açmaktadır. Araştırmacılar, soykırım konusunda görevlerini yapmıştır. Simdi siyasi liderlerin gerçekleşmişsoykırımıtanıyaraksorumluluklarını yerine getirme sırasıdır.
Bu belgenin imzacıları, Birinci Dünya SavaşısırasındaOsmanlıİmparatorluğunda yaşayan Hıristiyan ve diğerazınlıklarakarşıgerçekleştirilenkatliamların, bir soykırımolduğuna dair herhangi bir tereddüdünolmadığınıdüşünmektedirler. Her ne kadar bu konuda araştırmaların devam etmesi önemli ise de, mevcut bilgi ikna edici yeterlilikte vetanınmayı gerektirmektedir.
Adam Jones
Associate Professor, Political Science, University of British
Columbia Okanagan
Åke Daun
Professor Emeritus of Ethnology, particularly European, Stockholm
University
Alex Grobman
President of the Institute for Contemporary Jewish Life and
the Brenn Institute
Alexandre Kimenyi
Professor of Linguistics, Ethnic Studies and African Languages
at California State University, Sacramento
Alexis Herr
Doctoral Student, Strassler Family Center for Holocaust and
Genocide Studies, Clark University
Alfred Grosser
Professor Emeritus, the Paris Institute of Political Science,
author of the preface to Vahakn Dadrian, Histoire du génocide
arménien, Paris, 1996
Alfred de Zayas
Professor of international Law, Geneva School of Diplomacy
Retired Senior Lawyer with the United Nations
Former Secretary of the UN Human Rights Committee
Former Chief of the Petitions Division at the Office of the
UN High Commissioner for Human Rights
President, P.E.N. International, Centre Suisse Romand
Anatoly M. Khazanov
Ernest Gellner Professor of Anthropology, University of Wisconsin-Madison
Anders Hultgård
Professor Emeritus of Religious History, Faculty of Theology,
Uppsala University, Sweden
Bruno Chaouat
Associate Professor of French, Center for Jewish Studies,
University of Minnesota
Charles Eric Reeves
Professor of English Language and Literature at Smith College
in Northampton, Massachusetts
Christian P. Scherrer
Professor of Peace Studies, Hiroshima University and Hiroshima
Peace Institute, Hiroshima, Japan
Claude Mutafian
Associate Professor of Mathematics and Senior Lecturer, the
Paris 13 University in Villetaneuse
Ph.D. in History, Paris 1 Pantheon-Sorbonne University
David Gaunt
Professor of History, Södertörn University College,
Sweden
Debórah Dwork
Rose Professor of Holocaust History
Director, Strassler Center for Holocaust and Genocide Studies,
Clark University
Dickran Kouymjian
Professor of History, Director of Armenian Studies Program,
California State University, Fresno
Donald E. Miller
Executive Director, Center for Religion and Civic Culture,
University of Southern California
Douglas Greenberg
Professor of History
Executive Director, USC Shoah Foundation Institute for Visual
History and Education, College of Letters, Arts & Sciences,
Leavey Library, University of Southern California
Elizabeth R. Baer
Professor of English and Genocide Studies, Gustavus Adolphus
College in St. Peter, Minnesota
Ellen J. Kennedy
Interim Director, Center for Holocaust and Genocide Studies
Coordinator, Genocide Intervention Network, Minnesota
Eric D. Weitz
Distinguished McKnight University Professor and Chair, History
Department, University of Minnesota
Ervin Staub
Professor of Psychology and Founding Director of the Ph.D.
Program in the Psychology of Peace and the Prevention of Violence,
Emeritus, University of Massachusetts at Amherst
Franklin Hugh Adler
G. Theodore Mitau Chair DeWitt Wallace
Professor, Department of Political Science, Macalester College
George Andreopoulos
Professor of Political Science, Director of the Center for
Human Rights at John Jay College of Criminal Justice, The
City University of New York
Heidi Armbruster
Lecturer, School of Humanities, University of Southampton, UK
Helen Fein
Executive Director of the Institute for the Study of Genocide,
Associate of the Belfer Center for Science and International
Affairs at the Kennedy School of Government, Harvard University
Herb Hirsch
Professor of Political Science and co-editor, Genocide Studies
and Prevention
L. Douglas Wilder School of Government and Public Affairs,
Virginia Commonwealth University, Richmond
Irving Louis Horowitz
Rutgers, The State University of New Jersey
Hannah Arendt Distinguished University Professor Emeritus
of Sociology and Political Science
James E. Young
Professor of English and Judaic Studies, University of Massachusetts
John K. Roth
Edward J. Sexton Professor Emeritus of Philosophy
Founding Director, The Center for the Study of the Holocaust,
Genocide, and Human Rights, Claremont McKenna College, California
Kirk C. Allison
Program Director, Program in Human Rights and Health, School
of Public Health, University of Minnesota
Klas-Göran Karlsson
Professor of History, Lund University, Sweden
Kostas Fraggidis
Secretary, Evxinos Pontos Stockholm
Kristian Gerner
Professor of History, Lund University, Sweden
Lars M. Andersson
Senior Lecturer, Department of History, Uppsala University,
Sweden
Linda M. Woolf
Professor of Psychology, Webster University, Missouri
Manus I. Midlarsky
Moses and Annuta Back Professor of International Peace and
Conflict Resolution, Rutgers
University, New Brunswick
Martha Minow
Member of the Faculty of Education Jeremiah Smith, Jr. Professor, Harvard Law School
Michael Dobkowski
Professor of Religious Studies, Hobart and William Smith Colleges
Michael Mann
Professor, Department of Sociology, University of California,
Los Angeles
Norman Naimark
Robert and Florence McDonnell Professor in East European Studies,
Stanford University
Omer Bartov
John P. Birkelund Distinguished Professor of European
History, Department of History, Brown University
Ove Bring
Professor of International Law, Swedish National Defence College, Stockholm, Sweden
Paul A. Levine
Senior Lecturer in Holocaust History
Education Director, Holocaust and Genocide Studies, Uppsala University,
Sweden
Rachel Hadodo
Chairwoman of Board, Union of Assyrian Associations in Sweden
Raffi Momjian
Chairman and Executive Director, The Genocide Education Project,
San Francisco
Raymond Kévorkian
Professor, Institut Français de Géopolitique,
Université Paris 8 Saint-Denis
Richard G. Hovannisian
Professor of Armenian and Near Eastern History, University
of California, Los Angeles
Robert Melson
Cohen-Lasry Distinguished Professor, Strassler Center for
Holocaust and Genocide Studies, Clark University
Roger W. Smith
Professor Emeritus, Department of Government, College of William
and Mary, Virginia
Past President, International Association of Genocide Scholars
Ronald Grigor Suny
Charles Tilly Collegiate Professor of Social and Political
History, The University of Michigan
Professor Emeritus of Political Science and History, The University
of Chicago
Rudolph Joseph Rummel
Professor Emeritus of Political Science, the University of
Hawaii
Sandra Tatz
Director of the Australian Association of Holocaust &
Genocide Studies
Saul P. Friedlander
Professor, Department of History, UCLA
Shelly Tenenbaum
Professor of Sociology, Undergraduate Activities Coordinator,
Strassler Center for Holocaust and Genocide Studies, Clark
University
Stanley Payne
Professor Emeritus, Department of History, University
of Wisconsin
Steven Leonard Jacobs
Aaron Aronov Endowed Chair of Judaic Studies
Associate Professor of Religious Studies, The University of
Alabama
Editor, the Papers of Raphael Lemkin
1st Vice-President, International Association of Genocide
Scholars
Heidi Armbruster
Lecturer, School of Humanities, University of Southampton, UK
Tessa Hofmann
Ph.D. in Sociology, Department of Sociology, Institute for
East European Studies, Free University Berlin
Tigran Sarukhanyan
Member of International Association of Genocide Scholars
Visiting Research Fellow (PRO), Official Archives of Great
Britain
Humboldrt Fellow, University of Goettingen, Germany
Tuomas Martikainenbr>
Ph.D., Postdoctoral Researcher, Academy of Finland, Ċbo Akademi University, Deptartment of Comparative Religion
Vahagn Avedian
Chairman of Board, Union of Armenian Associations in Sweden
Chief Editor, Armenica.org
William Hewitt
Professor, Holocaust Genocide Program, West Chest University
of Pennsylvania
Winton Higgins
Director of the Australian Association of Holocaust &
Genocide Studies
Visiting Research Fellow, Institute for International Studies,
University of Technology, Sydney
Wolfgang Gust
Editor of the Official Documents of the German Foreign Office
on the Armenian Genocide
Yair Auron
Professor in Sociology, Head of the Department of Sociology,
Political Science and Communication, The Open University of
Israel, Jerusalem
Yehuda Bauer
Professor Emeritus, Harman Institute of Contemporary Jewry,
Faculty of Humanities, Hebrew
University of Jerusalem
Yves Ternon
Ph.D. in History, Paris 4-Sorbonne University. HDR, Universit
Paul Valéry-Montpellier 3
|